19/03/2024

GİRİŞİMCİLİK VE HAKLAR!

Selman DOĞAN A SINIFI İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI

6 Temmuz 2015

Girişimcinin ticari faaliyetine başlayabilmesi için bir takım sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklar kurumlar bazında şöyle sıralayabiliriz; Maliyeye(Vergi Dairesine) Karşı sorumluluklar, S.S.K ya karşı sorumluluklar (sosyal güvenlik kurumuna devredilen),Bölge Çalışma Müdürlüğüne Karşı sorumluluklar, Bağ-Kur a Karşı sorumluluklar(sosyal güvenlik kurumuna devredilen) ,Diğer Kurum ve Kuruluşlara Karşı Sorumluluklar.


Girişimcinin sorumluluklarından Vergi idaresine karşı olanları bundan önceki bölümde açıkladık bu bölümde SGK (sosyal güvenlik kurumlarına )karşı sorumluluklarımızı anlatacağız Girişimci işletmesinde sigortalı personel çalıştırma düşüncesi ile birlikte karşısına farklı sorumluluk ve yükümlülükler çıkmakta burada aşağıda soracağımız soru ile bu konuda bilmemiz ve dikkat etmemiz gereken hususları açıklayalım.

Girişimci İş hukukunda neleri bilmeli?

İşletmenizde personel çalıştıracaksanız İşletmenizin bağlı olduğu Sigorta müdürlüğüne işçi çalıştırmadan önce işyeri dosyası açtırıp ve işyeri numarası alınması gerekir SSK il müdürlüğüne işyerini işe başlamadan ve işçi çalıştırmaya başlamadan önce bildirmediğiniz takdirde idari para cezası ödemek zorunda kalırsınız.

İşletmeye işçi alınacağı hallerde çalışmaya başlamadan en az bir gün önce Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi SSK il müdürlüğüne verilmelidir. İşyerinizi SSK ya bildirdiğinizde işyeri şifresi alırsanız SSK ile ilgili tüm işlemlerinizi online web sitesinden yapabileceksiniz Her işçi için iş sözleşmesi yapılmalıdır. Her işçi için sağlık raporu alınması gerekmektedir. Burada söylememiz gereken önemli hususlarda biri firmalar sigortalı personel çalıştırmaya başladıklarında sigortalı girişlerini yapmakla her şeyi yaptıklarını düşünmekteler oysa eksik bilinen iş mevzuatımıza tabi birçok firmada olmayan şey ise özlük dosyası İşveren çalıştırdığı her işçi için bir özlük dosyası düzenlemek zorundadır.

İzinler yine önemli bir konu İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine ve İş Kanunu hükümlerine göre belirlenir. İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresine göre değişmektedir

Yine önemli bir başka konu ise Kıdem tazminatıdır Kıdem tazminatı, İş Kanunumuzda gösterilen fesih hallerinde, en az bir yıllık çalışması olan işçiye veya işçinin ölümü halinde de işçinin geride kalanlarına işveren tarafından ödenmesi gereken paradır. İş Kanunu'nun kıdem tazminatı ile ilgili 14 üncü maddesinde; işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir denmektedir. İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılmak isterse her hangi bir tazminat talep edemez. Hatta işvereni zor bir durumda bırakıyorsa işçi hakkında yasal işlem yapılır. İşçinin elinden kendi isteğiyle ayrıldığına dair bir yazı alınmalıdır. Yâda noterden işçinin ikametgâh adresine ihtarname çekilmelidir.

Yine dikkat edilmesi gereken bir başka hususta İnşaat veya diğer riskli iş türlerinde işçinin Sağlık Raporu olmadan işyerinde işçi çalıştırılamaz. 15 yaşından küçük işçi çalıştırılamaz. Stajyer ise hafif işlerde çalıştırılmak koşulu ile öğrenimleri için stajını tamamlayabilir. Ayrıca 14 yaşına girmiş olmalıdırlar.

Çıraklık Eğitim Merkezi öğrencilerinin sözleşmeleri ücretlerinin gider yazılabilmesi için aynı gün muhasebeye verilmelidir. En az asgari ücretin %30 kadar ücret ödenecektir.

İş kanununa göre işçiyi deneme süresi iki aydır. Bu deneme süresinde de sigortalı olmak zorundadır.

İşçi işyerinde iş kazası geçirmesi halinde, ilgili kuruma takip eden 2 iş günü içinde bilgi verilebilmesi için, aynı gün muhasebenize bilgi veriniz.

Mesai günlük 7,5, haftalık ise 45 saattir. Fazla mesai ise günde en fazla 3 saat yılda 90 saattir. Ödenecek ücret ise saat başına düşen normal çalışma ücretinin yüzde elli yükseltilmesiyle tespit edilir.

18 yaşını doldurmamış erkek veya her yaştaki kadın işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. Gece postalarına kalamazlar.(Kurum İznine tabidir.)

İşçilerden işi bırakan veya çalışmış olduğu ay içinde 30 günden az çalışmış olan var ise eksik çalışma nedeni sigortaya bildirilmek zorundadır. 30 günden az çalışan işçiler için puantaj Cetveli tutmanız sizin yararınıza olacaktır.

Girişimci işletmesini kurduğu tarihte sigortalı olarak çalışmıyorlar ise BAGKUR'lu olmak zorundadırlar. Sigortalı çalışma devam ettiği sürece BAGKUR durdurulur sigortalı çalışmaya devam eder sigortalı çalışma bittiği an BAGKUR' lu olmak zorundadır Bu durum şirket ortağı yabancı ise biraz farklı

Yabancı ortaklarda BAGKUR durumu;
5510 Sayılı yasanın 6.maddesindesigortalı sayılmayanlarsayılmıştır. Türkiye'de şirket ortağı olan yabancılar ile ilgili aynen şu ibare bulunmaktadır ; "Türkiye'de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar," Şirketinizin ortakları bulundukları ülkede bir sosyal güvenlik kurumuna tabi iseler Türkiye'de BAGKUR'lu olmak zorunda değiller. Fakat bulundukları ülkeden sigortalı olduklarını gösterir bir belgenin dilekçe ekinde BAGKUR müdürlüğüne verilmesi gerekir. Fakat ortaklar bulundukları ülkede sigortalı değiller ise Türkiye'de BAGKUR'lu olmak zorundalar.

Girişimci Teşvikleri

Bildiğiniz gibi Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar"ın yürürlüğe konulması Ekonomi Bakanlığının 15/6/2012 tarihli ve 43145 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulunca 2012/3305 karar sayısı ile 15/6/2012 tarihinde kararlaştırılmıştır. Bu bakanlar kurulu kararının 12. maddesi Sigorta primi işveren hissesi desteğini anlatmakta 12. Maddenin 1 bendi
Komple yeni yatırımlarda, teşvik belgesi kapsamında gerçekleşen yatırımla sağlanan,istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı Bakanlık bütçesinden karşılanır demektedir.
Stratejik yatırımlar için bu destek 6 ncı bölgede on yıl, diğer bölgelerde yedi yıl süreyle uygulanır.

Yararlanılan sigorta primi işveren hissesi desteğinin tutarı, bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlar ile büyük ölçekli yatırımlarda sabit yatırım tutarının aşağıda belirtilen oranlarını geçemez.

Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında desteklenen yatırımlarda söz konusu destek aşağıda belirtilen sürelerde uygulanır denmektedir.

İşveren hissesine ait primlerin karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeli

Sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutar ile Bakanlıkça karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın yasal süresi içerisinde ödenmiş olması şarttır.

İşveren tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Bakanlıktan Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı işverenden tahsil edilir.

Bu desteğin uygulanacağı teşvik belgesi kapsamındaki yatırıma ait tesiste, işverenin sosyal güvenlik iş yeri numarası altında ilgili mevzuatta belirlenen alt işverenler tarafından istihdam edilen işçi sayısı da dikkate alınabilir.

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorum yapan siz olun!

Yorum yazın

İsim (Gerekli)
Yorumunuz (Gerekli)
 

Sayfada yer alan yorumlar kişiye ait görüşlerdir. Yapılan yorumlardan sitemiz hiçbir şekilde sorumlu değildir.

Yazarın diğer yazıları